Sposobów na zaangażowanie się pracowników w działania ekologiczne jest wiele. Ważne jest zachowanie przy tym kilku zasad:
- zachęcającego i pozytywnego tonu przekazów,
- jasnych kryteriów np. zbiórki, czy konsekwencji zużywania energii albo liczenia emisji,
- stosowanie systemu nagród (rzadziej kar) za przestrzeganie ekologicznych wytycznych
- i przede wszystkim konsekwencja w działaniu.
Pracownicy, którzy także na zewnątrz świadczą o firmie, są często twórcami odpowiedzialnego wizerunku. „W wielu przypadkach ludzie mają za małą świadomość, żeby docenić ekologiczne rozwiązania. Jest to często związane z ich wykształceniem (…) zwłaszcza u tzw. szeregowych pracowników na najniższych stanowiskach albo wśród osób, które pracują fizycznie. Osoby, które bardziej identyfikują się z firmą, zwłaszcza menedżerowie i ci, którzy są na wyższych stanowiskach, doceniają ekologię w pracy i są z niej dumne. Bo ekologia procentuje w całej firmie.” (Źródło: Gazeta.pl; 2008-06-09)
Pierwszym najpowszechniejszym w Polsce wskaźnikiem ekologiczności firmy jest zorganizowanie systemu zbiórki odpadów, które najmocniej kojarzy się z ochroną środowiska w miejscu pracy, w dodatku wymaga zaangażowania indywidualnego pracowników.
Segregacja powinna nie tylko być zorganizowana, ale także komunikowana. Poparcie pracowników i skrupulatne stosowanie przez nich zasad zbiórki wystarczą do stworzenia idealnego systemu więzi ekologicznej w firmie. Można wtedy inicjować dodatkowe (oprócz systemowej segregacji) akcje ekologiczne angażujące pracowników (np. zbiórka starych telefonów komórkowych, albo szkła - bodźcem najlepiej niech będą nagrody dla zbieraczy). Do komunikacji z pracownikami powinien zostać stworzony system newslettera z ekoznakiem firmy oraz specjalne tablice informacyjne np. z opisem systemu zbiórki odpadów.
Ciekawostki na temat potrzeby ekologii w biurze:
* Według badań firmy Lexmark 94% pracowników europejskich biur jest świadomych konsekwencji marnotrawienia papieru w biurach. Mimo tego wpływu na finanse i środowisko w dalszym ciągu drukuje 34 strony papieru dziennie, z czego 17% jest marnowane.
* Według Greenpeace Polska 1 tona papieru to ok. 17 drzew (400 ryz papieru). Tona makulatury daje ok. 910 kg papieru. Stąd do produkcji potrzeba więcej makulatury niż świeżego włókna. Jednak produkcja papieru z recyklingu zużywa około 50% mniej energii, do 75% mniej wody, powstaje przy tym do 90% mniej odpadów wodnych a zanieczyszczenie powietrza zmniejsza się o 70%. Mimo to, pracownicy wolą papier biały nieekologiczny - głównie ponieważ sami za niego nie płacą.
Spektrum działania ekologicznego jest szerokie i możliwe do przeprowadzenia w każdej firmie. Powinno być odpowiednio zorganizowane i komunikowane - wtedy na pewno się opłaci. Przykłady:
1. Gospodarowanie papierem
problem: nieefektywna eksploatacja papieru przez pracowników
rozwiązanie:
- dwustronne drukowanie, oszczędzanie papieru, nie drukowanie niepotrzebnych materiałów
- papier z recyklingu = oszczędność kosztów w biurze, promocja branży recyklingu, mniej drzew na papier
2. Energia oszczędna
- energooszczędne używanie materiałów eksploatacyjnych
– funkcja stand-by
- promocja prośrodowiskowych urządzeń/ rozwiązań technicznych i organizacyjnych
- polityka informacyjna do pracowników
- archiwizacja dokumentów w formie elektronicznej
- elektroniczny obieg dokumentów, faktur i umów
- recykling i ponowne napełnianie tonerów
- koperty wielokrotnego użycia
3. Promocja technologii innowacyjnych
4. Promocja biznesu ekologicznego
- Świadome i praktyczne przestrzeganie przepisów ochrony środowiska
- Segregacja odpadów w biurze
- Dział zakupów: przyjęcie kryteriów środowiskowych, polityka zakupów uwzględniająca kryteria środowiskowe, ekologiczne materiały reklamowe np. Torby ekologiczne, długopisy z kukurydzy lub makulatury
5. Udział w akcjach ekologicznych
- sprawna organizacja, fundusze, partnerstwo z organizacjami ekologicznymi lub instytucjami lokalnymi
- Wolontariat pracowniczy
6. Audyt energetyczny
- sprawna organizacja i jasne kryteria zarządzania,
- Oszczędności finansowe
- Praktyczne spojrzenie na globalne zmiany klimatyczne
Katarzyna Dulko