Świadomość ekologiczna w kryzysie
W wyborach zakupowych kierujemy się ceną i jakością produktu, coraz mniej marką. Zupełnie nie przejmujemy się kryteriami środowiskowymi, choć większość Polaków już uważa się za ekologicznych. Niestety deklarowane postawy niewiele wspólnego mają z codziennymi zakupami - wymówką stał się w dodatku kryzys.
Ekologiczne torby Mój-Ogrodnik.pl
Ekologiczne torby MDA Promotion
Powrót do medycyny naturalnej w kryzysie?
Kryzys a ekologia
Zmiana makroekonomicznych uwarunkowań funkcjonowania polskiej gospodarki wywarła - niestety - widoczny negatywny wpływ na wybory konsumenckie. Coraz częściej podstawowym kryterium wyboru produktów, zarówno spożywczych jak i przemysłowych, jest ich cena.
Oznacza to, że wszyscy coraz częściej kupujemy tańsze zamienniki dotychczasowych produktów, a także że firmy startujące np. w przetargach - walczą nie kreatywnością czy ekologicznymi standardami - ale jak najniższa ceną.
W przypadku żywności drugim istotnym motywem zakupu, którego waga wzrosła jest jakość produktu (67,6% wskazań). Na znaczeniu straciły natomiast: marka producenta.
Wyraźnie mniejszą rolę, niż w roku 2008, przy wyborze dóbr żywnościowych odgrywają motywy związane z szeroko pojętą ochroną środowiska. Sposób wytwarzania produktów żywnościowych pozostający w zgodzie z przyrodą jest istotny tylko dla 4,5% badanych, podczas gdy w 2008 r. stanowili oni 10,7%.
Na rodzaj opakowania z punktu widzenia jego oddziaływania na środowisko zwraca uwagę jedynie 1,6% klientów (8,7% w 2008 r.). Ponadto 5,3% (wobec 11,9% w 2008 r.) zwraca uwagę, aby nabywana żywność nie zawierała organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO).
W przypadku produktów przemysłowych - typowo środowiskowe motywy wyboru, takie jak: oznakowanie jako bezpieczne dla środowiska – wskazało 5,0% badanych (w 2008 r. – 14,9%), przyjazne środowisku warunki produkcji – 2,5% (6,0%), możliwość recyklingu – 1,0% (4,9%).
Wśród grup społecznych, które w relatywnie największym stopniu kierują się prośrodowiskowymi kryteriami wyboru są osoby z wyższym wykształceniem, o najwyższych dochodach, robotnicy wykwalifikowani, mieszkańcy dużych miast (100–500 tys.).
Analiza cytowanych badań wskazuje na to, że zmniejszyła się obawa przed brakiem zrozumienia dla zachowań proekologicznych ze strony otoczenia. Jednak - mimo lepszego społecznego odbioru takich zachowań - nadal wielu Polaków nie podejmuje jednak tego typu działań. Jesteśmy zatem modnie ekologiczni i popieramy ekologię - ale kto rzeczywiście kupuje produkty z certyfikatem lub zamawia przez internet np. ekologiczne kosmetyki? Może zmiana nadejdzie, gdy na rynek wejdą pierwsze polskie samochody na prąd - SAMy produkowane w Pruszkowie ?
Komentarz: Katarzyna Dulko
Źródło danych: „Świadomość ekologiczna polskiego społeczeństwa w zakresie zagadnień zrównoważonego rozwoju” - Wyniki badań Instytutu na rzecz Ekorozwoju z 2009 roku.